1. پژوهشهای بنیادی
1.1 رتبه اول
1.1.. دکتر جواد فیض با طرح «طراحی، مدلسازی و کنترل ماشینهای الکتریکی»
2.1.. دکتر جواد صالحی با طرح «سامانه دسترسی چندگانه لوزی بر اساس تقسیم کد»
1.2 رتبه دوم
1.2.. دکتر شمس الدین مهاجرزاده با طرح «ساخت نمایشگرهای سطح قابل انعطاف پلاسمایی بر روی پلاستیک»
2.2.. محسن علیشاهی با طرح «اصل هولوگرافی و کاربرد آن در کیهان شناسی»
1.3 رتبه سوم
1.3.. دکتر فرشید نوربخش با طرح «نقش رسپتور فعال شونده به وسیله پروتئیناز -2 (PAR2) در پاتوژنز بیماریهای نورودژنراتیو»
2.3.. دکتر علی اکبر انتظامی با طرح «سنتز کاتالیزورهای متالوسن و استفاده از آن برای تهیه پلی اتیلن و پلی استایرن سندیوتاکتیک»
3.3.. دکتر عبدالرضا حاجی پور با طرح «سنتز لیگاندهای جدید برای مطالعه پروتئینهای گیرنده سیگما و پی گاما»
4.3.. دکتر حمید سربازی آزاد با طرح «خواص ساختاری، ارزیابی کارایی و الگوریتمهای کاربردی شبکه ستاره»
5.3.. دکتر غلامحسین شهیدی با طرح« کاربرد فرآوردههای گیاهی و اکتینومیستی در کنترل بیولوژیکی پاتوژنهای گیاهی»
2. پژوهشهای کاربردی
1.1 رتبه اول
1.1.. مهندس مجید حیدری مورچه خورتی با طرح «زیر دریایی کلاس نهنگ»
1.2 رتبه دوم
1.2.. مهندس سید حسن موسوی با طرح «تدوین دانش فنی و ساخت هسته مرکزی توربین آبی (رانر)»
2.2.. مهندس محمد حسین کریمی با طرح «دستیابی به دانش فنی طراحی و ساخت پروانههای نیمه مغروق سطحی»
1.3 رتبه سوم
1.3.. دکتر بابک شکری با طرح «طراحی و ساخت تراستر پلاسمایی با تراست 100 میلی نیوتن»
2.3.. مهندس محسن کارگر حجتآبادی با طرح «طراحی و ساخت سکوی پایدار شده ژیروسکوپی برای مراقبتهای هوایی»
3.3.. مهندس سلیمان سلیمانی با طرح «تولید صنعتی تری متیل فسفات»
4.3.. مهندس محمد موذنی با طرح «دستیابی به ساختار فوق ریزدانه در فولاد مستحکم Cr MOV به روشهای ترمودینامیکی»
3. پژوهشهای توسعهای
1.1 رتبه اول
1.1.. مهندس یعقوب انتصاری با طرح «هواپیمای تمام کامپوزیت (پرنده آبی)»
2.1.. دکتر کارن ابری نیا با طرح «طراحی و ساخت خودروی خورشیدی تک سرنشین»
3.1.. مهندس مجید برغانی فراهانی با طرح «تهیه ورقهای پوشش داده شده از جنس فولاد ضد زنگ TYP410-S توسط جوشکاری برای مخازن پالایشگاه»
1.2 رتبه دوم
1.2.. رضا صفدری
2.2.. عبدالرضا معین تقوی با طرح «طراحی و ساخت سایت تکنیک موبایل یک موشک و سیمیلاتور»
1.3 رتبه سوم
1.3.. مژده روشن طبری با طرحی تحت عنوان «تدوین استانداردهای بین المللی فراوردههای بهداشتی آرایشی»
2.3.. مهندس تورج بطحایی با طرح «سامانه کنترل هوشمند موتورخانه»
3.3.. دکتر محمود مهرداد شکریه با طرح «طراحی و ساخت دستگاه تست ضربه ثقلی»
4.3.. مهندس علیرضا مفضلی فرد با طرح «طراحی و ساخت مدولاتور QPSK مبتنی بر استاندارد DVB-S»
5.3.. مهندس سعید خواجه مندلی با طرح «بهینه سازی برج دی بوتانایزر در صنایع پتروشیمی برای افزایش تولید برش C4 (بوتادین) و کاهش آلودگی محیط زیست»
6.3.. مهندس حسین فرزانگان با طرح «طراحی و ساخت بیمارستان سیار»
7.3.. مهندس سید محمد یحیایی با طرح «طراحی و ساخت خودروی تاکتیکی سبک»
4. ابتکار
1.1 رتبه اول
1.1.. زنده یاد دکتر اردشیر حسین پور با طرح «طراحی و ساخت مدل عملیاتی شناور استیلت»
1.2 رتبه دوم
1.2.. دکتر محمد مهدوی با طرح «طراحی و ساخت لایههای جاذب پرتوهای گاما، ایکس، نوترون، بتا و آلفا»
1.3 رتبه سوم
1.3.. مهندس علی بساق زاده با طرح «دستگاه بورینگ داخل تراش»
2.3.. مهندس محمد شرفی با طرح «روش و دستگاه نوین بازیافت بخارات ارزشی D2O محتوی گاز در خلاء توسط تله سرما و انجماد تحت بارهای ثابت و جزئی متغییر»
5. بخش ایرانیان مقیم خارج
1.1 رتبه اول
1.1.. دکتر بهرام مباشر، کیهانشناس برجسته ایرانی دانشگاه «پنسیلوانیا» و پژوهشگر موسسه تلسکوپ فضایی«هابل» در بخش علوم پایه باطرح "کشف جمعیت کهکشان های بسیار حجیم در دنیای تازه متولد شده"
1.2 رتبه دوم
1.3 رتبه سوم
1.3.. دکتر اکرم تاجی پژوهشگر دانشگاه «نیوانگلند» استرالیا در بخش تحقیقات بنیادی
6. بخش خارجی
1.1 رتبه اول
1.1.. پروفسور Digby Macdonald از دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا آمریکا
1.2 رتبه دوم
1.2.. دکتر Muharem Avdispahic از دانشگاه سارایوی بوسنی
2.2.. پروفسور Dimitar Klissurski از دانشگاه فنی صوفیای بلغارستان
1.3 رتبه سوم
1.3.. دکتر Varagur Ganesan Malathi از موسسه تحقیقات کشاورزی هند
2.3.. دکتر Huiming Cheng از موسسه تحقیقات فلزات آکادمی علوم چین
3.3.. دکتر Raj Pal singh از آزمایشگاه ملی شیمی هند
4.3.. پروفسور Abdu latif Ahmad از دانشگاه Sains مالزی
دکتر شیرین احمد نیا در مورد تبعات و انتظارات مربوط به افزایش حقوق اعضای محترم هیات علمی می گویند:
از وقتی حقوق اعضای هیئت علمی دانشگاههای دولتی به میزان قابل توجهی افزایش پیدا کرد، صحبت از این به میان آمد که پس در ازای این افزایش حقوق باید ساعات تدریس موظف ایشان و در پی آن ساعات حضورشان - به "تماموقت "- افزایش یابد! کمابیش میشنیدم که بهتدریج این سیاست جدید در دانشگاههای مختلف در حال اجرا است. اخیراً در جلسهای به دعوت مقام معاونت دانشگاه شخصاً از ایشان شنیدم که قرار است ساعات کار اعم از تدریس و حضور در دانشگاه به میزان 40 ساعت در هفته افزایش یابد و اگر کسی این میزان حضور را رعایت نکند...
سالها اساتید به دلیل پایینبودن نسبی میزان حقوقشان مجبور بودند به تدریس بیش از ساعات موظف یا همکاری با دانشگاهها و مؤسسات دیگر رو بیاورند یا با انواع فعالیتهای دیگر مثل اجرای طرحهای تحقیقاتی و مشاورهدادن و پذیرفتن مسئولیتهای شغلی دیگر و غیره کسری درآمد خود را جبران نمایند که این برای همه البته مقدور نبود. این روزها تغییر میزان ساعات کاری با این استدلال صورت میپذیرد که با توجه به افزایشی که در میزان حقوق دریافتی بعمل آمده، دیگر ضرورتی ندارد اساتید به فعالیتهای خارجازدانشگاه رو بیاورند و میبایستی تماموقت در خدمت دانشگاه مربوطه باشند.
صرفنظر از این که متذکر شوم حقوق اعضای هیئت علمی تا پیش از افزایش عمدهی مذکور، در حد غیر منصفانهای ناهماهنگ با شرایط تورم و حتی حقوق دریافتی برخی دیگر از کارکنان دولت بود (که به عنوان مثال حقوق دریافتی این جانب با مدرک دکترای تخصصی را از حدود ماهی نزدیک 300 هزار تومان به حدود 700 هزار تومان افزایش داد.) و این افزایش، در واقع، تعادلی را که میبایستی خیلی پیش از این برقرار میشد تا حدودی برقرار کرده، ذکر این نکته ضروری است که انجام کار در حیطهی دانشگاه و تحقیق را نمیتوان بهسادگی با کار در سایر نهادها و سازمانها برابر یا قابل مقایسه دانست. استاد دانشگاه یا یک محقق کسی نیست که فکر و ذهنش از ساعت 8 به کار بیافتد و ساعت چهار بعد از ظهر با زدن کلیدی از کار متوقف شود. ساعات کارایی و تولید علمی او را نمیتوان در چارچوب زمانی مشخص قرار داد که بتوانیم او را مجبور کنیم که پنج روز هفته را بیا و پشت میزت در دانشگاه بنشین تا به استاد یا محقق خوبی برای ما تبدیل شوی! من البته قائلم به این که در بسیاری مشاغل دیگر هم نمیتوان یا نباید چنین چارچوبهایی را به کارکنان تحمیل کرد اما ماهیت کار علمی و پژوهشی آشکارتر از آن است که بخواهیم اینک در آن چون و چرا کنیم. استاد دانشگاه نوعی هر کجا که باشد در خارج از فضای کلاس و دانشگاه یا در فضای کاری در منزل یا حتی ضمن تعاملات اجتماعیاش با دوستان و اطرافیان ذهنش درگیر دغدغههای مطالعاتیاش است. اگر قرار بود ساعات واقعی کار آکادمیک این افراد را ملاک قرار دهند از چهلساعت فراتر میرفت... چهلساعت را از کجا آوردهاید؟!
من به عنوان نمونه اساتید دانشگاهی را در فضای دانشگاهی انگلستان شاهد بودم که روزهای تعطیل خود را داوطلبانه به محل دفتر خود در دانشکده میآمدند برای مطالعه شخصی، تکمیل مقالات یا پاسخگویی به دانشجویان علاقمند به مباحثه یا آنها که تحت فشار زمانی برای تحویل تزشان بودند. البته آنها در محل کارشان گذشته از میز و صندلی و چراغ رومیزی، هر یک، از دستگاه کامپیوتر مستقل و دسترسی به اینترنت و کتابخانهی غنی دانشگاه و دسترسی به پرینتر و سهمیه کاغذ نامحدود برای چاپ و خدمات جانبی و غیره هم برخوردار بودند. مسئولین دانشگاهی در آنجا به بازده کاری اساتیدشان که در قالب دانشجویان کارآمد و مقالههای تحقیقاتی و کتب معتبر علمی خود را نشان میداد، نظر داشتند و جو رقابتی شدیدی برای ارتقای معیارهای علمی بر اعضای هیئت علمی حاکم بود.
یکی از عزیزان که در مسایل آموزشی تخصص دارند٬ مبحث جدیدی را در ارتباط با تاثیرات افزایش حقوق اعضای محترم هیات علمی بر پارامترهای اجتماعی مختلف مطرح کرده اند. با توجه به این که مباحث مطرح شده توسط ایشان می تواند برای سایر عزیزان نیز مفید باشد٬ بخشهایی از آن در این یادداشتها عنوان می شود.
با تشکر از این استاد محترم٬ از سایر عزیزان نیز دعوت می شود در صورت تمایل٬ در این بحث یا سایر مباحثی که طرح آن را ضروری می دانند٬ مشارکت نمایند. و اما اولین قسمت از موضوع اثرات افزایش حقوق اعضای هیات علمی:
قبل از هرچیز باید به این واقعیت اشاره کرد که ادامه وضعیت گذشته و حفظ حقوق اساتید در آن سطح پایین٬ نه تنها با برنامه های کشور برای پیشرفت علمی مغایرت داشت٬ بلکه اصولا آن وضعیت دیگر امکان پذیر نبود. برای مثال٬ آقای رضا پیشوا در پایان نامه کارشناسی ارشد خود در سال ۷۶ با عنوان بررسی وضعیت حقوق و مزایای اعضای هیات علمی دانشگاههای ایران- مطالعه موردی دانشگاه مازندران در سالهای 1376-1362که در سایت پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران ثبت شده است٬ می نویسد:
اعضای هیات علمی از عوامل اصلی و مهم ساختار آموزشی کشور هستند و عملکرد آنان تاثیر مستقیم بر کیفیت آموزش عالی دارد. یکی از شرایط مهم ارتقای کیفی اعضای هیات علمی ایجاد انگیزه اقتصادی کافی برای این عده میباشد. هدف اصلی پژوهش حاضر این است که با توجه به اطلاعات موجود و استفاده از الگوهای مختلف میزان اهمیت عوامل مختلف از قبیل سنوات خدمت ، مرتبه، پایه و مسئولیت اجرایی بر حقوق و مزایای اعضای هیات علمی دانشگاه مازندران شناسایی شود. در این پژوهش ابتدا تئوریهای مربوط به حقوق و دستمزد مرور میشود. سپس وضعیت اعضای هیات علمی دانشگاه مازندران در سال 1362 (اولین سال بازگشایی دانشگاه پس از انقلاب فرهنگی) مورد بررسی قرار میگیرد. پس از آن با توجه به آخرین اطلاعات موجود در سال 1376 که تعداد 219 نفر بعنوان عضو هیات علمی در این دانشگاه فعالیت داشتهاند، تغییرات کمی و کیفی ایجاد شده در فاصله سالهای 1362 تا 1376 نیز تجزیه و تحلیل شده است . در ادامه پژوهش وضعیت توزیع درآمد بین اعضای هیات علمی دانشگاه مازندران در سالهای 1362 و 1376 محاسبه شده، و مقایسهای بین شاخصهای توزیع درآمد در این دو سال انجام گرفته است . در این پژوهش ، همچنین رابطه بین تغییرات حقوق و مزایای هیات علمی و شاخص هزینههای زندگی بررسی شده است . سپس مقایسهای بین درصد افزایش حقوق و مزایای اعضای هیات علمی دانشگاه مازندران در اثر یک پایه ترفیع بین مرتبههای مختلف و پایههای (15-10) انجام گرفته است . نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان میدهد که افزایش حقوق و مزایای سالانه مربوط به اعضای هیات علمی به هیچ وجه متناسب با تورم تعدیل نشده است . یکی دیگر از نتایج مهم پژوهش حاضر این است که افزایش حقوق و مزایای اعضای هیات علمی در اثر احراز پستهای اجرایی مورد نظر بیش از افزایش حقوق و مزایا ناشی از یک درجه ارتقاء میباشد. سرانجام، بمنظور اهمیت بیشتر به پژوهش و در نتیجه ارتقای کیفی اعضای هیات علمی دانشگاهها پیشنهاد میشود، که انگیزه اقتصادی لازم برای آنها ایجاد شود. به عبارت دیگر پیشنهاد میشود که مسئولین آموزش عالی کشور در سطوح مختلف ، در تنظیم آئیننامههای اجرایی که به نحوی باعث افزایش حقوق و مزایا میشود، مشخصات علمی اعضای هیات علمی دانشگاهها را نیز در میزان افزایش حقوق و مزایای آنها مد نظر قرار دهند.
اما در مورد چگونگی پیاده کردن این تصمیم٬ و هماهنگی افزایش حقوق با مسایل دیگر بخش ها و نیز نحوه برقراری ارتباط بین این افزایش با انگیزه ها و مشوق های علمی٬ پرسش های زیادی مطرح است. نخستین تاثیر این افزایش حقوق در سالی که مورد تصویب قرار گرفت٬ کسر بودجه دانشگاهها٬ و فشار بر سایر بخشهای هزینه های دانشگاهی بود. برای مثال دکتر محمد خانی رئیس دانشگاه علوم پزشکی زنجان در مصاحبه با خبرگزاری مهر عنوان کرد: در سال جاری با توجه به مصوبات و دستور العمل های جدید هیات دولت و افزایش پرداخت ها به پرسنل و اعمال ضریب افزایش حقوق مشکلاتی ایجاد شده است که دانشگاه را با کسری بودجه 130 میلیارد ریالی مواجه کرده و پرداخت پرسنل در ماه های اخیر را دچار مشکل کرده است. رئیس دانشگاه علوم پزشکی زنجان با اشاره به کسری بودجه این دانشگاه در بخش آموزش تصریح کرد: کسری در حدود 3میلیارد ریال در بخش آموزش از سال های گذشته وجود داشته و با توجه به اعمال ضریب افزایش حقوق اعضای هیات علمی و اساتید این میزان تا 8 میلیارد ریال افزایش یافته است.
تفاوت حقوق ایجاد شده موجب شد دیگر حقوق بگیران نیز مطالبات خود را مطرح کنند. حتی کارمندان وزارت علوم نیز درباره حقوق خود زبان به گلایه گشودند. در این مورد٬ وزیر علوم٬ در مصاحبه با خبرگزاری مهر گفت: گلایه کارمندان از اختلاف حقوق با اعضای هیئت علمی دانشگاه ها نیست بلکه گلایه آنها از اختلاف حقوق با کارمندان سایر دستگاه ها و وزارتخانه ها است. دکتر زاهدی یاد آور شد: کارمندان وزارتخانه های فرهنگ و ارشاد و اسلامی و علوم، تحقیقات و فناوری از پائین ترین میزان حقوق و مزایا در میان تمامی وزارتخانه ها برخوردارند. البته وزارت علوم تلاش خود را در زمینه افزایش حقوق انجام می دهد و جدول تفاوت حقوق کارمندان این وزارتخانه با سایر وزارتخانه ها را تهیه کرده است.
کارشناس عزیزی که این بحث را آغاز کرده اند٬ منابع زیر را برای مطالعه بیشتر توصیه می کنند:
تحلیلی بر تحولات نظام پرداخت حقوق و مزایای اعضای هیات علمی/ معصومه قارون/ فصلنامه پژوهش و برنامهریزی در آموزش عالی. دوره : دوم، شماره : 7 و 8 (1373).
مروری بر تجارب بینالمللی در خصوص نظام پرداخت حقوق و مزایای اعضای هیات علمی/ نادرقلی قورچیان تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی ، موسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی، مهر 1373