در طی سالیان مختلف با ارزیابیهای انجام شده ، مجتمعهای عالی با یک رقابت بسیار نزدیک و تنگاتنگ توانستهاند توانائیهای پژوهشی خود را بیش از پیش افزایش داده و نمایان سازند. نمودارها حاکی از رشد 30 تا 40 درصدی فعالیتها در هر سال است و به نظر میرسد با کمی اهمیت بیشتر به این امر خطیر، بتوانیم به جایگاه مناسبتری دست یابیم.
- حضور اعضای هیأت علمی در یکی از فعالیتهای پژوهشی و شبه پژوهشی نشانگر تمایل آنها به فعالیت بیشتر دراین عرصه میباشد.
- رشد فعالیتها از سال 1381 تا سال 1385 با حداقل 30 درصد ، نشانگر ایجاد فرهنگ و بسترسازی لازم مؤسسه در این امر است.
- جذب اعضای هیأت علمی – صنعتی جدید و ارتقاء آنها، موجب تحول در این عرصه شده و در آینده شاهد نتایج بهتری خواهیم بود.
- وجود یک سایت قوی ،برای اطلاع رسانی به پژوهشگران موسسه از ملزومات این امر است.
- قابلیتهای موسسه برای برگزاری سمینارهای تخصصی بالاتر از وضع موجود می باشد.
- استفاده از عوامل انگیزشی لازم و تسریع در پرداختهای مالی، از موارد مهم بسط و گسترش دامنه تحقیق در موسسه خواهدبود.
با توجه به آمار و اطلاعات و مستندات موجود و در نظر گرفتن کلیه امکانات و قابلیتهای کارکنان ، تجهیزات آزمایشگاهی وکارگاهی مؤسسه و حمایتهای مدیریت ارشد در این خصوص، آینده روشنی را برای گسترش فعالیتها و حضور در عرصههای فنآوری، میتوان رقم زد.
---------
در نقد این نوشته می توان گفت رقم ۳۰ تا ۴۰ درصد برای رشد سالانه فعالیت ها در ظرف ۵-۴ سال٬ بسیار زیاد است و اگر تنها معیار سنجش پیشرفت فعالیت پژوهشی قرار بگیرد٬ کار را برای آیندگان دشوار خواهد کرد. لازم است این آمار با توجه به استانداردها و شاخص های مراکز علمی و به نسبت تعداد اعضای هیات علمی موسسه سنجیده شود تا برنامه ریزی برای فعالیت های آتی دقیق تر گردد. به ویژه لازم به نظر می رسد نتایج نهایی کارها و درآمدهای حاصل از فعالیتهای پژوهشی٬ با آمار و گزارشات امور مالی موسسه مقایسه و کنترل شود. به هرحال ارقام نهایی سال ۸۵ نظیر تالیف و ترجمه ۳ کتاب یا تهیه ۳ بسته آموزشی و انجام ۴ طرح تحقیقاتی نشان می دهد که اگر مشکلات اساسی از سر راه پژوهش برداشته شود و امکانات لازم برای فعالیت حدود ۸۷ عضو هیات علمی و ۱۳۰ کارشناس موسسه فراهم گردد٬ با توجه به تغییرات مثبت در حال وقوع٬ می توان به حصول جایگاه مناسب برای موسسه در آینده امیدوار بود. همچنان که در گزارش یاد شده نیز ذکر شده است:
وجود یک سایت قوی ،برای اطلاع رسانی به پژوهشگران موسسه از ملزومات این امر است.
معاون علمی و فنآوری رییس جمهور با اشاره به تحولات و تاثیرات ناشی از فنآوریهای نوین در مفهوم سنتی علم، جامعه و اقتصاد، اظهار داشت: عمده نیروهای تحقیقاتی ما در موسسات علمی متمرکزند که اگر آنها صرفا در حلقههای اول زنجیره نوآوری قرار داشته باشند از دستیابی به محصول نهایی باز میمانند در حالی که باید این مراکز از همان گامهای اولیه در اندیشه محصول نهایی و تسخیر بازار باشند.
به گزارش خبرنگار «علمی» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، دکتر صادق واعظ زاده، معاون علمی و فناوری رییس جمهور در نخستین کنگره علم و فناوری نانو و کاربرد آن در صنایع گاز، نفت و پتروشیمی اظهار کرد: فنآوری نانو و تعداد کم شماری از فنآوریهای مشابه و جدید علاوه بر این که دنیای آینده را متحول خواهند کرد خود علم و فعالیتهای علمی را دگرگون میکنند و این تحول تاثیرات عملی و عینی و اجرایی بر فعالیتهای ما میگذارد.
وی افزود: در گذشته علم به صورت سنتی به دو حوزه بنیادی و کاربردی و گاه توسعهیی تقسیم میشد اما در حال حاضر علم در حال تحول است و تحت پیشگامی چند فنآوری مطلوب از جمله نانو فناوری قرار گرفته و سرعت گرفتن این فنآوریهای جدید نظیر نانو، بیو و زیست فنآوری چرخه نوآوری و زمان بین ایده تا محصول را کوتاه کرده و این امر با ایجاد روشهای جدید و مدلسازی و نمونه سازی مراحل رسیدن به نتیجه نهایی را کوتاه کرده است.
وی در ادامه اظهار کرد: از دیگر سو علم با ابعاد مختلف اجتماع پیوند نزدیکی پیدا کرده به طوری که گاه یک فعالیت نظیر طراحی نرم افزار را نمیتوان به طور مشخص به پیشرفت علم یا اقتصاد مربوط کرد و این به خاطر رقابت شدید حاکم بر اقتصاد متکی بر دانش و لزوم تولید علم با حداقل زمان و هزینه است.
معاون علمی و فنآوری رییس جمهور خاطر نشان کرد: اگر علم محض شامل علوم با اهداف کشف پدیدهها و وضع قوانین علمی باشد و علوم کاربردی در رفاه و ارتقاء سطح زندگی بشر نقش علمی ایفاء کند امروزه علوم جدید این اهداف را به طور همزمان در بر دارند و بدین ترتیب تقسیم بندی سنتی علم اعتبار خود را تا حد زیادی از دست داده است.
وی افزود: وضعیت جدید به ما گوشزد میکند که ساختارهایی را ساماندهی کنیم که بتوانند چنین علم و پژوهشهایی را محقق کنند و انتظار میرود تا پژوهشگر ما تولیدهای متعددی از پژوهش خود انجام دهد به طوری که این پژوهش شامل سند علمی، مقالهای در سطح شکافتن مرز جهانی علم، اختراع و محصولی قابل ارائه به مردم باشد.
وی افزود: ساختارهای ما باید در میان دستگاههای مختلف هماهنگی ایجاد کند و این دیدگاه برای کشوری نظیر ایران که در مراحل صنعتی شدن است و نمیخواهد از نو آوریهای علمی دست برداشته و هدف آن قرار گرفتن در مرزهای دانش بوده و از سوی دیگر فرصتی برای آغاز به کار از صفر نداشته و مراحل تولید علم، تولید فنآوری، تولید محصول و بازاریابی به منابع و زمان کافی نیازمند است، ضروری است که فعالیتهای علمی به صورت مجموعهای انجام شود تا بتوان با صرفه جویی در منابع انسانی، زمانی و مالی زودتر به محصول نهایی رسید.
به گزارش ایسنا، معاون علمی و فنآوری رییس جمهور اظهار کرد: عمده نیروهای تحقیقاتی ما در موسسات علمی متمرکزند و اگر آنها در حلقههای اول زنجیره نوآوری باشند از دستیابی به محصول نهایی باز می مانند در حالی که باید این مراکز در گامهای اولیه در اندیشه محصول نهایی و تسخیر بازار باشند.
دکتر واعظ زاده در پایان ابراز امیدواری کرد با تقویت فعالیتها در پرتو چنین دیدگاهی به ارتقاء جایگاه ایران در همکاری با مراکز پیشرفته علمی و فنآوری دنیا یاری رسانیم تا این عقب ماندگی رنج آور چند ده ساله را به سمت افقهای طلایی دوباره محقق کنیم.
نظام حاکم بر تحقیق و توسعه ایران مبتنی بر «تعریف پروژه انفرادی» است نه «ایده تا محصول» که این امر در نهایت به افزایش درآمد صادرات و کاهش فقر و مهاجرت نمیانجامد.
به گزارش خبرنگار «علمی» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، دکتر جعفر خلقانی، معاون آموزش و تحقیقات وزیر جهاد کشاورزی نظام تحقیق و توسعه ایران را نظامی انفرادی خواند و گفت: نظام تحقیق و توسعه ما نظام تعریف پروژه انفرادی و نه تبدیل ایده تا محصول است که در این حالت ورودی آن منابع مالی بوده و نهایتا به کتاب، مقاله و اختراع منجر میشود اما مشخص نیست که این ورودی به افزایش درآمد و صادرات، ایجاد امنیت ملی ، کشف وجه و جایگاه علمی، کاهش فقر و جلوگیری از مهاجرت و کاهش واردات، حفظ منابع پایه و حفظ محیط زیست منجر میشود یا خیر؟
وی تصریح کرد: رقابت ما به تبادل اطلاعات نمیپردازد بلکه متاسفانه به دنبال مخفی سازی برای ارتقاء فردی هستیم و فقدان برنامهریزی تحقیقات شاهد این مدعاست. در حالی که بر اساس بیانات رهبر معظم انقلاب ترسیم نقشه جامع علمی کشور به مشارکت گروهی، ایجاد فضای تفکر و تعقل با نگرش به زمان و پر و کامل کردن نقشه مثل یک پازل نیازمند است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی در پایان خاطر نشان کرد: جهت گیری نقشه جامع علمی کشور به سمت سند چشم انداز بیست ساله کشور است و هدفمان رسیدن به جایگاه اول و نه ایستادن در این جایگاه است و شورای عالی علوم و تحقیقات و فنآوری به عنوان سردمدار رسیدگی به این حوزه باید به تشکیل کارگروههای تخصصی بپردازد.